Czy kiedykolwiek zastanawiałaś/eś się, dlaczego niektórzy ludzie cieszą się życiem w większym stopniu niż inni?
W świecie, gdzie tempo życia często przytłacza, a stres staje się normą, poszukiwanie równowagi i harmonii staje się kluczowym elementem dobrostanu.
Koncepcja dobrostanu została rozpowszechniona przez Seligmana, twórcę psychologii pozytywnej. W jego książce „Pełnia życia” opisuje on czynniki wpływające na poczucie osobistego szczęścia i spełnienia, czyli:
- pozytywne emocje
- zaangażowanie, czyli całkowite zaabsorbowanie wykonywanym zadaniem
- wartościowe relacje
- sens i znaczenie, czyli poczucie przynależenia do czegoś, co uznajemy za większe od nas
- osiągnięcia osobiste
Ciekawą propozycję podsuwa również polska badaczka, Justyna Cieślińska, która proponuje opisywanie dobrostanu w sześciu podstawowych wymiarach:
- samoakceptacja: poczucie własnej wartości, szacunek do siebie i swojego ciała
- osobisty rozwój: chęć i możliwość rozwijania swoich kompetencji
- cel w życiu: posiadanie wizji, do której chce się dążyć
- panowanie nad otoczeniem: poczucie sprawczości i wpływ na to, co nas otacza
- autonomia: możliwość podejmowania samodzielnych decyzji, wiara w swoją niezależność i odrębność
- pozytywne relacje z innymi: posiadanie przyjaciół, partnerów, znajomych, rodziny
W moim odczuciu, każdej z koncepcji, towarzyszy fundamentalne podejście wskazujące, że aby pokochać swoje życie, najpierw trzeba pokochać siebie.
Z przeprowadzanych badań na szeroką skalę wynika, że: niezależne od wieku, płci, statusu materialnego, kraju pochodzenia i bagażu kulturowego zdrowiu psychicznemu i dobrostanowi sprzyjają: zdolność do przeżywania miłości, wdzięczność, ciekawość, nadzieja, a także witalność.
Rozwijanie w sobie tych cech i stwarzanie sytuacji, w których mogą się one przejawiać w naszym codziennym życiu, jest zatem formą dbania o dobrostan psychiczny.
Żeby zapewnić sobie ten pożądany stan warto umieć dostosowywać to, co robimy, do swoich aspiracji, celów, zdolności, doświadczenia życiowego i możliwości działania. Wiedzieć, jakie posiadamy atuty, ale też braki.
Lubię praktyczne podejście do dobrostanu oparte na cebulowej teorii szczęścia, Janusza Czapińskiego, który opisuje tworzenie dobrostanu, poprzez zadbanie o różne obszary swojego życia, dzięki czemu uzyskanie satysfakcji cząstkowej doprowadzi do ogólnego zadowolenia z życia.
Jakie zatem obszary życia wpływają na nasz dobrostan?
Zdrowie fizyczne: Regularna aktywność fizyczna, zdrowa dieta i odpowiedni sen to podstawy, które pozwalają nam cieszyć się pełnią życia. Kiedy nasze ciało jest silne i zdrowe, mamy więcej energii, lepiej radzimy sobie ze stresem i jesteśmy bardziej odporni na choroby.
Emocjonalna stabilność: Kluczowym elementem dobrostanu jest również nasza zdolność do radzenia sobie z emocjami i stresującymi sytuacjami. Budowanie świadomości emocjonalnej, umiejętność radzenia sobie z trudnościami oraz utrzymywanie zdrowych relacji interpersonalnych są istotne dla naszej emocjonalnej stabilności. Osoby o wysokim dobrostanie potrafią efektywnie zarządzać stresem i konfliktami, co przekłada się na lepszą jakość życia.
Satysfakcja z pracy i życia: Dobrostan wiąże się także z satysfakcją z pracy i życia osobistego. Kiedy wykonujemy pracę, która daje nam spełnienie oraz mamy zdrowe relacje z bliskimi, nasze samopoczucie wzrasta. Dążenie do równowagi między życiem zawodowym a prywatnym oraz znajdowanie czasu na rozwijanie pasji i hobby stanowią ważne elementy dobrostanu.
Równowaga życiowa: Ostatnim, ale nie mniej istotnym aspektem dobrostanu jest utrzymanie równowagi życiowej. Oznacza to znajdowanie harmonii między różnymi obszarami życia, takimi jak praca, relacje społeczne, aktywność fizyczna, rozwój osobisty i czas na odpoczynek. Wprowadzanie zdrowych nawyków, takich jak: regularna praktyka medytacji, joga czy czas spędzany na łonie natury, pomaga zachować równowagę psychiczną i emocjonalną.
Warto mieć na uwadze, że dobrostan odczuwamy mimo kłopotów i problemów, z poczuciem akceptacji dla ich istnienia, a nie ich wyeliminowania.
Założenie, że życie pozbawione kłopotów jest warunkiem koniecznym do osiągnięcia szczęścia, jest jednym z największych mitów dotyczących dobrostanu. W rzeczywistości, każdy z nas spotyka się z problemami i trudnościami w różnych momentach życia. Nieuniknione są chwile, gdy doświadczamy straty, zawodu, czy stresujących sytuacji.
Jednak to, jak reagujemy na te wyzwania, ma ogromne znaczenie dla naszego dobrostanu. Zamiast starać się wyeliminować każdy problem, możemy nauczyć się akceptować ich istnienie i radzić sobie z nimi w sposób konstruktywny. Akceptacja nie oznacza rezygnacji z dążenia do poprawy sytuacji czy rozwiązania problemów, ale raczej przyjęcie faktu, że życie czasami bywa trudne i nie zawsze kontrolujemy wszystkie jego aspekty.
Dobrostan jest fundamentem, na którym opiera się nasze życie. Dlatego, warto poświęcić czas na poznawanie siebie i rozwijanie dobrostanu w każdym aspekcie naszego życia, by móc cieszyć się pełnią radości i spełnienia.
Jolanta Bujnowska
Dyplomowana Business Mentorka and Coach, akredytowana przez EMCC, IC; Certyfikowana trenerka badań psychometrycznych MTQ w zakresie diagnostyki odporności psychicznej oraz profili osobowości FACET 5; praktyk biznesu z ponad 20 letnim doświadczeniem liderskim