W dobie dynamicznych przemian społecznych, gospodarczych i technologicznych współczesny pracownik, niezależnie od stanowiska, musi stawić czoła niepewności i szybko zmieniającym się warunkom.
W tym kontekście umiejętności planowania oraz prospekcji wyłaniają się jako prawdziwe supermoce XXI wieku – narzędzia, które pozwalają przewidywać nadchodzące wyzwania i świadomie kształtować własną ścieżkę kariery oraz rozwój osobisty.
Badania nad efektywnością planowania, czyli sztuki osiągania celów, sięgają klasycznej teorii wyznaczania celów autorstwa Locke’a i Lathama, która wskazuje, że jasno określone cele zwiększają motywację oraz efektywność działania. Jak podkreślają badacze, „ustalanie ambitnych, ale osiągalnych celów jest jednym z kluczowych czynników wpływających na wzrost wydajności zarówno jednostek, jak i organizacji” (Locke & Latham, 2002).
Przykład
Wyobraźmy sobie, dwie osoby pracujące w biurze w średniej wielkości firmie, które wykonują swoje zadania zgodnie z oczekiwaniami i znajdują się w średniej medianie. Zatem otrzymują standardowe wynagrodzenia oraz standardowe roczne bonusy.
Osoba nr 1: Ta pierwsza, przychodzi do pracy i zwyczajnie dobrze wykonuje swoją pracę nie myśląc dużo o tym, co będzie za kilka miesięcy i lat.
Osoba nr 2: Druga z nich, ćwiczy scenariuszowe myślenie i systematycznie planuje swoją pracę, poddaje ją regularnej analizie trendów w swojej branży i z czasem potrafi wyprzedzać zmiany. Dzięki temu, świadomie uczestniczy w szkoleniach oraz kursach, które przyczyniają się do jej szybszego awansu i znacząco zwiększają jej atrakcyjność na rynku pracy, dzięki czemu zyskuje również możliwość wyboru.
Chyba nie muszę mówić, która droga jest lepsza i pozwoli przygotować się na wyzwania.
Nie działaj na autopilocie!
Jak często zdarza się, że wchodząc do organizacji, działamy na autopilocie? Skupianie się tylko na pracy i oddawanie inicjatywy organizacji w zakresie własnego rozwoju zawodowego i osobistego, oznacza bierną postawę, za którą można zapłacić utknięciem i frustracją.
Opierając się na własnym doświadczeniu, uważam, że każda osoba, rozpoczynająca swoją przygodę w organizacji, powinna:
- wiedzieć dokąd zmierza, jaki ma plan i jaka jest jej wizja końca w tej organizacji, aby zoptymalizować swój czas w danym miejscu.
- rozumieć swoje potrzeby, wartości oraz to kim się jest.
Takie podejście powoduje, że nie uzależniasz się od swojego miejsca pracy, budujesz swoje zasoby adaptacyjne i świadomie decydujesz o swoim rozwoju. Każde doświadczenie, daje nowe możliwości, a one powodują, że zmieniamy i rozciągamy naszą perspektywę, a to ma kolejne przełożenie na to, kim się ostatecznie stajemy.
Jako Mentorka na co dzień, wspieram osoby chcące nauczyć się świadomego rozwoju w korporacji tak, aby był optymalny, oparty na zasadach zdrowego myślenia i pomagał budować scenariusze krótkoterminowe i długoterminowe. Dlatego zachęcam, aby w naturalny sposób rozwijać umiejętności planowania i prospekcji, zaczynając od kilku prostych praktyk:
- Ustalanie celów: Każdego dnia zapisuj trzy najważniejsze zadania i plan działania, co pozwoli Ci się skoncentrować się na priorytetach.
- Analiza trendów: regularny przegląd raportów i artykułów biznesowych i rozwojowych umożliwi Ci wychwycenie kluczowych zmian.
- Scenariuszowanie: Raz na kwartał stwórz trzy warianty rozwoju jednej z sytuacji w pracy – optymistyczny, pesymistyczny i realistyczny – oraz opracuj dla nich plany awaryjne.
Np. starasz się o awans i podwyżkę.
- Plan A to wersja optymistyczna – dostajesz awans i podwyżkę.
- Plan B to wersja pośrednia – otrzymujesz awans, ale bez podwyżki lub odroczoną o kilka miesięcy (Co możesz tym zrobić? Jak zareagować? Jakie podejmiesz decyzje?)
- Plan C to wariant pesymistyczny – czyli nie dostajesz podwyżki ani awansu (Jakie masz opcje? Ile dajesz sobie czasu na podjęcie decyzji, jakie kroki podejmiesz przed ostateczną decyzją?)
Takie podejście sprawia, że nie tylko lepiej poradzisz sobie z bieżącymi wyzwaniami, ale także wzmocnisz swoją zdolność adaptacyjną i sprawczość, która jest nieoceniona w niepewnych czasach.
Jesteś architektem własnej przyszłości
„Najlepszą metodą przewidywania przyszłości jest jej tworzenie” P. Drucker
Każdy z nas ma w sobie potencjał, aby stać się architektem własnej przyszłości. Rozwijając umiejętności planowania i prospekcji, zyskujemy nie tylko kontrolę nad własnym życiem, ale również narzędzia umożliwiające efektywne radzenie sobie z wyzwaniami współczesnego świata.
Warto zadawać sobie pytania, które pobudzą naszą refleksję i pomogą ocenić podejście do planowania i prospekcji oraz zaktualizują nasze położenie.
- Jakie cele udało mi się osiągnąć dzięki świadomemu planowaniu?
- Czy potrafię przewidywać potencjalne wyzwania i przygotowywać na nie strategie?
- Jakie narzędzia planistyczne wykorzystuję, a co mogę jeszcze wprowadzić do swojej rutyny?
- W jaki sposób regularna analiza trendów wpływa na moje decyzje zawodowe i osobiste?
Bibliografia:
– Lindgren, M., & Bandhold, H. (2013). Scenario Planning: A Field Guide to the Future.
– Locke, E. A., & Latham, G. P. (2002). Building a practically useful theory of goal setting and task motivation: A 35‐year odyssey. American Psychologist, 57(9), 705–717.