Częstsza absencja w pracy, zmniejszona efektywność i większa rotacja – wypalenie zawodowe pracowników może fatalnie odbić się na kondycji organizacji. Niedostrzeganie lub ignorowanie tego problemu może być poważnym i kosztownym błędem. Jak więc rozpoznać wypalenie zawodowe u pracownika, po to, by jak najszybciej udzielić mu wsparcia w wyjściu z tego kryzysu?
Często problem wypalenia zawodowego dotyczy osób o wysokiej motywacji i zaangażowaniu, odpowiadających za ważne obszary w organizacji, zatem nagła utrata takich pracowników lub ich mniejsza efektywność może doprowadzić do poważnych konsekwencji biznesowych. Dla przykładu naukowcy z Harvardu ocenili, że wypalenie zawodowe wśród amerykańskich lekarzy kosztuje gospodarkę krajową około 4,6 miliardów dolarów każdego roku.
Dlatego m.in. problem wypalenia zawodowego jest istotny z punktu widzenia funkcjonowania organizacji i nie powinien być traktowany tylko i wyłącznie jako prywatny problem pracownika.
Niezwykle ważna jest rzetelna wiedza liderów na temat wypalenia zawodowego, po to, by mogli oni rozpoznać jego pierwsze symptomy i udzielić pracownikowi wsparcia, zanim pojawi się pełnoobjawowe wypalenie.
Jak rozpoznać wypalenie zawodowe u pracownika?
Pracownik, którego może dotyczyć kryzys wypalenia, wykazuje pewne zmiany w funkcjonowaniu. Zachowania, które powinny być alarmujące dla lidera to:
- częstsza absencja w pracy, np. większa liczba L4 (zwolnień lekarskich)
- spadek zaangażowania
- mniej aktywne angażowanie się w realizację powierzonych zadań
- spadek jakości i tempa pracy
- popełnianie błędów, które nie zdarzały się wcześniej
- deklarowane / obserwowane przez dłuższy czas przemęczenie
- zobojętnienie na problemy i emocje innych ludzi
- zwiększona drażliwość
- krytyczna postawa wobec współpracowników, cynizm i sarkazm
- obniżona samokontrola emocjonalna, niepanowanie nad emocjami (wybuchowość)
- zwiększony dystans – do pracy i do współpracowników
- wycofanie się z komunikacji (np. milczenie na spotkaniach)
- wycofywanie się z relacji ze współpracownikami, min. towarzystwa, rezygnacja z wyjść integracyjnych
Na pewno pomocny w zauważeniu symptomów wypalenia jest regularny i bliski kontakt z pracownikiem, efektywna komunikacja (uważność, aktywne słuchanie) i empatia, które pozwalają na budowanie atmosfery szacunku i zaufania.
Jeśli lider dostrzega osoby, u których pojawiają się objawy wypalenia, powinien zareagować. Ważne jest jak najszybsze zajęcie się zaistniałą sytuacją, a także dostępność odpowiedniego wsparcia psychologicznego. Warto pamiętać, że jeśli pracownik nie otrzyma wsparcia, wypalenie może doprowadzić u niego do poważnych zaburzeń psychicznych i problemów psychosomatycznych.
Artykuł opracowany we współpracy z Eweliną Supińską, ekspertką ds. wellbeingu i zdrowia psychicznego